Sağlıklı yaşam denildiğinde aklımıza ilk gelen içeceklerden biri yeşil çay olmaktadır. Sağlığına dikkat eden birçok kişinin düzenli olarak yeşil çay tükettiğini görmüş olabilirsiniz. Peki, yeşil çay nedir? Yeşil çay nasıl tüketilmelidir? Yeşil çayın faydaları nelerdir? Tüm bu sorularınızın cevabını bu yazımızda sizlerle paylaşıyoruz.
Yeşil çay, insan vücuduna sağladığı birçok fayda ile popülerleşmiş ancak fazla tüketimi konusunda da dikkatli olunması gereken bir çay türüdür. İçerisinde kafein ve benzeri maddeler bulundurduğu için fazla tüketiminde çeşitli sağlık sorunlarına sebebiyet verebilir. Ancak sağlıklı bir seviyede tüketilmesinin de birçok faydası vardır. Bu yazımızda yeşil çayı ve faydalarını çok daha yakından tanıyacaksınız.
Yeşil Çay Nedir?
Yeşil çay ile ilk defa karşılaşanların çoğu zaman “Yeşil çay nedir?” sorusunu sorduğunu duymuş olabilirsiniz. Ülkemizde genellikle siyah çayın daha fazla tüketilmesi, yeşil çayın geri planda kalmasına sebep olabilmektedir. Ancak yeşil çay, sağlığa yararı bulunan birçok antioksidanı ve çeşitli mikro bileşenleri içerisinde bulundurur.
Camelllia sinensis adı verilen çay yapraklarının kurutulması ve kavrulması ile elde edilen yeşil çay, birçok faydası ile ün salmıştır. Yeşil çayın hazırlanmasındaki özel nokta ise çay yapraklarının henüz solmadan kavrulmasıdır diyebiliriz. Kavrulma işlemi ise buharla yapıldığı için üretiminde sağlığa zararlı herhangi bir madde ortaya çıkmaz.
İçerisinde birçok vitamin, mineral ve sağlıklı maddeler içeren yeşil çayın faydaları oldukça fazla diyebiliriz. Vücudun zinde kalması, bağışıklığı güçlendirmesi, kafein sayesinde enerji sağlaması unsurlar ise yeşil çayın faydaları arasında en çok bilinenlerdir. Asya ve Uzak Doğu kültüründe sıklıkla tüketilen yeşil çayın birçok çeşidi bulunur. Bu çeşitler ise kısaca:
– Gyokuro Çayı: Bu çayın özgün yeşil çay aroması Uzak Doğu kültüründe oldukça sevilmektedir. Yeşil çayın tatlı bir hâl almasını sağlayan bu aroma, çayın yetiştirildiği bölgedeki toprağın zengin besin değerlerine sahip olmasına bağlıdır.
– Awabancha Çayı: Japonya’da sıklıkla tüketilen bu yeşil çay türü, ekşi aroması ile ün salmıştır. Kavrulmadan önce oksidasyon işlemi görmesinden dolayı bu aromaya sahip olan yeşil çay, ekşi tat severlerin favorisi diyebiliriz.
– Moroccan Mint Çayı: Fas’a özgü bir yeşil çay türüdür diyebiliriz. Nane yapraklarının ve yeşil çayın birleştirilmesi ile oluşturulur. Bu nedenle oldukça ferahlatıcı bir etkiye sahiptir. Bu yeşil çayın faydaları ise mide rahatsızlıklarına ve cilt problemlerine karşı iyi gelmesidir diyebiliriz.
– Matcha Çayı: En çok bilinen yeşil çay türü Matcha Çayı’dır diyebiliriz. Genellikle toz halinde satılan bu çay, özel yollarla üretilir ve Japonya’da sıklıkla tüketilir.
– Jasmine Pearls Çayı: Yasemin tomurcukları ile üretilen bu yeşil çay türü, yumuşak içimli olmasıyla tanınır. Verdiği dinginlik ve rahatlama hissi sayesinde oldukça popülerleşmiştir.
Yeşil çayın, Çin’de bulunduğu bilinmektedir. Tüketilmeye başlanan ilk yıllardan beri buhar ile kavrulan yeşil çay yaprakları, sonrasında toz haline getirilmek amacıyla öğütülmektedir. İlerleyen yıllarda ise buhar yöntemi yerine fırınlama yöntemi de tercih edilmeye başlanmıştır. Bunun nedeni ise fırınlama yönteminde yeşil çayın çürümesinin önlenmesidir.
Yeşil Çay Nasıl Tüketilmelidir?
Yeşil çay, kişilerin tüketim konusunda dikkat etmesi gereken içecekler arasındadır. Genellikle günlük ortalama 2-3 bardak tüketilmesi önerilir. Bunun temel sebebi ise yeşil çayın vücutta herhangi bir rahatsızlığa sebep olmasını engellemektir. Yeşil çay demlenirken dikkatli olunması gereken çay türlerinden biridir. Yanlış demlenme sonucu içerisindeki besin değerleri azalabilir. Peki, yeşil çay nasıl demlenir?
Yeşil Çay Nasıl Demlenir?
Yeşil çay, oldukça hassas yapraklara sahiptir. Bu nedenle aromasını en iyi şekilde hissetmek için doğru demlemeniz gerekir. Yanlış şekilde demlenilen yeşil çayın tadı istediğiniz kadar güzel olmaz veya acımsı bir tat alabilirsiniz. Bu nedenle doğru miktarda çayı doğru şekilde hazırlamanız kritik bir durumdur.
Yeşil çay demlerken birebir oranda çay ve su eklemeniz oldukça önemlidir. Örneğin, 3 kişilik bir yeşil çay demlemek için, üç çay kaşığı yeşil çayı demliğe ekleyin, sonrasında üç bardak(ortalama her bardak için 250ml) su kaynatın ve çayın üzerine ekleyin. Yeşil çayınızın demlenmesini ortalama 3-5 dakika kadar bekleyin. Sonrasında içerisine bal, zencefil, tarçın, nane ya da limon ekleyerek veya aromayı en iyi şekilde almak için sade olarak tüketebilirsiniz.
Yeşil Çay Demlemek İçin İpuçları
– Yeşil çay demlerken, kaliteli ve doğal yeşil çay yapraklarını kullanın.
– Daha önceden kullanılmış olan demliklerde yeşil çay demlemeyin. Bu demliklerde önceden kalan çayların kokusu, yeni demlediğiniz yeşil çaya geçebilir. Bu nedenle temiz ve kokusuz bir demlik kullanın.
– Çayınızı demlerken alüminyum ya da plastik kaplar kullanmayın. Bu malzemeler sağlığınızı olumsuz etkiler. Paslanmaz çelik, porselen ve kil demlikler en iyi sonucu verecektir.
– Musluk suyu yerine içme suyu ya da arıtma suyu kullanın. Bu sayede demlediğiniz yeşil çayın aromasını daha çok hissedersiniz.
– Kaynattığınız suyu hemen yeşil çay yapraklarının üzerine eklemeyin. Bu durum yeşil çay yapraklarının yanmasına ve bu sebeple besin değerlerini kaybetmesine ya da tadının kötüleşmesine sebep olabilir. Bunun yerine kaynattığınız suyu birkaç dakika bekletin ve ondan sonra ekleyin.
Yeşil Çay Ne Zaman Tüketilir?
Sağlık için yeşil çayın her gün düzenli miktarlarda içilmesi tavsiye edilmektedir. Ancak içerisinde kafein bulunduğu için tüketildiği saatler oldukça önemlidir. Bu nedenle yeşil çayı ne zaman tükettiğinize dikkat etmelisiniz. Yeşil çay, midede asit özelliği oluşturduğu için sağlık açısından sabah erken vakitlerde ve aç karna tüketilmesi önerilmez. Aç karna içildiğinde çeşitli mide rahatsızlıklarına sebebiyet verdiği için sabah saatlerinde en erken 10:00-11:00 gibi tüketilmesi tavsiye edilir.
Yeşil çay aynı zamanda demir emilimini yavaşlatabilen bir içecektir. Bu nedenle özellikle demir eksikliği yaşıyorsanız, çok fazla tüketiminden kaçınmalı ve yemeklerden önce ya da hemen sonra tüketmemelisiniz. Gece geç saatlerde tüketildiğinde ise özellikle kafein tüketiminiz yüksek değilse uykusuzluğa sebep verebilir. Bu nedenle en geç uyumadan 2-3 saat önce yeşil çay tüketmeniz önerilir. Bununla birlikte kafein yağ yakma sürecine yardımcı olduğu için egzersiz yapmadan önce yeşil çay tüketilebilir.
Yeşil Çayın Faydaları Nelerdir?
Yeşil çayın sağlıklı birçok faydası olduğunu söyleyebiliriz. Ancak bu sağlıklı etkileri hissedebilmeniz için düzenli şekilde yeşil çay tüketmeniz oldukça önemlidir. Yeşil çayın faydaları ise şu şekildedir:
– Yeşil çay içeriğindeki sağlıklı bileşenler sayesinde vücuttaki iltihapların azalmasına yardımcı olur. Bağışıklık sistemini güçlendirir ve hasta olmamanız için size destek olur.
– Kan dolaşımını hızlandırır ve sakinleşmenize yardımcı olur.
– Hafızayı güçlendirir ve bilişsel süreçlerin hızlanmasına yardımcı olur.
– Yeşil çayın faydalarından biri de yağ yakma sürecine destek olması ve metabolizmayı destekleyerek kilo verme sürecinde size yardımcı olmasıdır.
– İnsülin direncini artırarak, kan şekeri seviyesini düzenler ve bu sayede ani açlık krizlerinin önüne geçebilirsiniz.
– Yeşil çayın düzenli olarak tüketilmesi, kalp ve damar hastalıklarına karşı vücudun kendisini korumasını sağlar.
– Yeşil çay yüksek oranda antioksidan bulundurur. Bu sayede hücrelerin onarılmasını sağlar ve kansere karşı korunmanızda size yardımcı olur.
– Kafein içeriği sayesinde size enerji verir ve yorgunluğunuzu azaltarak, odaklanmanızı sağlar.
– Yeşil çay, diş eti ve ağız sağlığını olumlu etkiler. Ağız içerisindeki bakterilerin çoğalmasını engeller ve bu sayede ağız kokusu gibi sorunlar azalır.
Diyette Yeşil Çay Faydalı mı?
Diyet yapan kişilerin genellikle sorduğu sorulardan birisi de “Yeşil çay zayıflatır mı?” sorusudur. Bu sorunun cevabı ise kişiden kişiye değişebilmektedir. Çünkü yeşil çayın doğrudan zayıflamaya bir etkisi olmasa da doğru bir beslenme düzeni içerisinde düzenli olarak tüketilen yeşil çay, yağ yakma sürecini hızlandırabilir.
Diyette düzenli yeşil çay tüketimi, metabolizmanızın hızlanmasını, insülin direncinizin azalmasını, yağ yakma sürecinin hızlanmasını sağlarken aynı zamanda detoks etkisi yaratabilir. Ancak detoks tek başına zayıflamak ya da yağ yakmak değildir. Detoks hakkında daha fazla bilgi almak için, sizinle daha önce paylaştığımız “Detoks Hakkında Merak Ettiğiniz Her Şey” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Yeşil çay, içerdiği çeşitli maddeler ve kafein sebebiyle vücut ısınızı artırır, bu sayede metabolizmanız daha hızlı çalışır. Metabolizmanızın daha hızlı çalışması ise daha çok kalori yakımı sağlamanıza ve daha hızlı yağ yakmanıza yardımcı olur. Ancak tüm bu süreçler doğru bir beslenme düzeni ile desteklendiği sürece elde edilebilecek faydalardır diyebiliriz.
Gereğinden fazla kalori ile beslenmeniz durumunda yeşil çay ile yağ yakmak sadece bir hayal olarak kalabilir. Ancak yeşil çayın iştah azaltıcı etkisi olması, beslenme konusunda da işinizi kolaylaştırabilir. İştahınız azaldıkça daha az kalori almış olursunuz ve böylelikle zayıflama yani yağ yakma süreciniz çok daha kolay bir şekilde ilerleyebilir.
Yeşil Çayın Zararı Var mı?
Yeşil çayın yararları kadar zararları da merak edilmektedir. Bu noktada ilk olarak hamile olan kişilerin yeşil çay tüketimlerine dikkat etmeleri gerekir. Yeşil çayın kafein içerdiğinden daha önce bahsetmiştik. Hamilelik döneminde annelerin kafein içeren içeceklerden çok fazla tüketmesi çeşitli sorunlara yol açabilir. Bu nedenle hamile olan kişiler yeşil çay ve kahve gibi kafein bulunduran içecekleri içerken fazla tüketimden kaçınmalıdır.
Yeşil çayın sakinleştirici etkisi baş ağrısına iyi gelebilir. Ancak kronik baş ağrısına sahip olan kişilerde fazla yeşil çay tüketimi daha fazla ağrıya sebep olabilir. Bu nedenle kronik baş ağrısı sorununa sahipseniz günlük bir bardak yeşil çay sizin için yeterli olabilir. Bunlara ek olarak ise kardiyovasküler hastalıklara, böbrek ve tiroid rahatsızlıklarına sahip olan kişiler de yeşil çay tüketmeden önce doktorlarına danışmalıdır diyebiliriz.
Kansızlık ve demir eksikliği gibi sorunu olan kişilerin fazla miktarda yeşil çay tüketmesi de bu sorunların ilerlemesine sebep olabilir. Çünkü yeşil çay, demir emilimini yavaşlatmaktadır. Bu nedenle günlük bir bardak yeşil çay bu kişiler için yeterli olabilir. Yeşil çay içerdiği kafein sebebiyle yüksek tansiyona sebep verebilir. Eğer tansiyon problemi yaşıyorsanız tüketiminde dikkatli olmanız gerekir.
Son olarak ise yeşil çayın ilaç içerken tüketilmesi sakıncalı olabilir. Yeşil çay içtiğiniz ilacın emilimini yavaşlatır ve etkisini azaltır. Bu nedenle ilaç saatlerinden uzak vakitlerde tüketmeniz önerilmektedir. Bu konuda emin olmak için ise doktorunuza danışmanız oldukça önemli bir konudur.
Yeşil çayın faydalarını ve nasıl tüketilmesi gerektiğini sizlerle inceledik. Yeşil çayın faydalarını vücudunuzda en iyi şekilde hissedebilmeniz için düzenli bir şekilde tüketmeniz gerekmektedir. Ancak her sağlıklı besinde olduğu gibi yeşil çayda da fazla tüketim belirli sağlık risklerini beraberinde getirebilir. Bu nedenle ölçülü bir şekilde yeşil çayı güvenle tüketebilir, faydalarından yararlanabilirsiniz.